Saturday 30 June 2018

Gaat De Uithof als historische naam verloren?

De Uithof is al meer dan 55 jaar de naam van het gebied van ruim 300 ha. aan de oostkant van Utrecht. De Uithof is voor het overgrote deel eigendom van de Universiteit Utrecht. De naamgeving van het gebied is ontleend aan de vroeg 17e eeuwse boerderij De Uithof, gelegen aan de huidige Toulouselaan. Het generieke woord uithof (uithoven) refereert aan de pachtboerderijen die behoren tot de invloedssfeer van een klooster, in dit geval van de voormalige St. Laurensabdij (nu: Landgoed Oostbroek). Zie http://www.ruutvanrossen.nl/campus/uithoven.html voor meer details.

De Uithof is samen met Rijnsweerd voortgekomen uit de voormalige Johannapolder. Ten tijde van de vorming van De Uithof bevonden de gronden zich in de gemeenten Utrecht, De Bilt, Zeist en een klein stukje Bunnik. Pas na ruim 15 jaar vond een gemeentelijke herindeling plaats en kwam vrijwel de gehele Uithof binnen de gemeente Utrecht.

In het licht van deze wordingsgeschiedenis is het logisch dat er een aparte bebouwde kom bestond voor De Uithof, gespeld met 2 hoofdletters naar analogie van regionaal bekende kernen als De Bilt en De Meern. Hieronder een van de oudere weergaven toen dergelijke borden werden gemoffeld en nog niet voorzien van retroflecterende folies.

Kombord De Uithof
Onderstaand de moderne versie:



De naam De Uithof is niet alleen in Utrecht bekend, het natuurgebied en de schaatsbaan in Den Haag is getooid met dezelfde naam, in Den Haag werd in  2018 gevierd dat 50 jaar geleden is gestart met de aanleg van het natuurgebied en de schaatsbaan dateert van 1970. De Haagse Uithof is dus van jonger datum dan de Utrechtse.

Het zelfstandige karakter van De Uithof werd niet alleen gerepresenteerd door de komborden aan de toegangswegen, maar het wordt ook weerspiegeld in de wijze waarop routeverwijzing op de bebording van het rijkswegennet is vormgegeven. De oorspronkelijke weergave is op een deel van de bebording nog aanwezig. (De komborden De Uithof zijn overigens bij herhaling ten prooi gevallen aan verzamelaars waardoor het gebied door slordigheid tussentijds ook getooid is geweest met incorrecte aanduidingen 'Uithof' en ook 'de Uithof'.)



De aanduiding op de rijkswegen is oorspronkelijk een weergave in witte letters op een blauw veld zoals gebruikelijk voor zelfstandige plaatsnamen zoals op de afbeelding hierboven. De expansie van de gemeente Utrecht met de inlijving van gebieden ten westen van het Amsterdam-Rijnkanaal en de vorming van Leidsche Rijn is aangegrepen voor een stadsbrede herziening van de gehele bebouwde kom. Net als Vleuten heeft toen ook De Uithof de eigen komstatus verloren. Er is voor deze komwijziging geen consulterend overleg gevoerd met de grondeigenaar.



De oplettende automobilist ziet tegenwoordig De Uithof op de borden terug als Utrechtse wijknaam, ingesprongen en voorzien van een liggend streepje.

Inmiddels is een lobby op gang gekomen om de historische naam die als zelfstandige kern begon en inmiddels stadswijk is geworden geheel uit te bannen. Vanuit de wens om de functionele samenwerking waarvan branding onder de naam Utrecht Science Park plaatsvindt ook een geografische betekenis te geven lopen er initiatieven om de merknaam als gebiedsnaam te vestigen. De gemeenteraad Utrecht is schriftelijk geïnformeerd over het voornemen van het College van B&W om een dergelijke wijziging van de wijknaam te onderzoeken: https://api1.ibabs.eu/publicdownload.aspx?site=utrecht&id=a4bc84d8-1e78-45e9-96bf-038b37b5d58d

De PVV-fractie in de gemeenteraad heeft eind mei j.l. een wat halfslachtig compromisvoorstel gedaan om over te gaan tot de naam Uithof Science Park, immers ook af te korten tot het inmiddels gangbare USP. Het College van B&W heeft deze suggestie niet overgenomen met als voornaamste argument dat zo'n wijknaam internationale uitstraling ontbeert. https://online.ibabs.eu/ibabsapi/publicdownload.aspx?site=Utrecht&id=8ec86aaf-0570-4bec-a7b3-a03e865a3ba1

Zowel AD/UN als DUB onderzochten door middel van polls en interviews hoe er op straat geoordeeld wordt over de beoogde naamswijziging. De resultaten van de poll zijn bij AD/UN inmiddels niet meer on-line raadpleegbaar, maar gaven een fifty-fifty beeld te zien. De straatinterviews van DUB met de meningen van studenten zijn op Youtube te zien:



Uitvoering van het besluit tot naamswijziging zou enerzijds bijdragen aan een potentieel bredere verspreiding van het merk Utrecht Science Park, maar er anderzijds toe leiden dat dan zowel voor het gebied, al dan niet gecombineerd met Utrecht Science Park Bilthoven, het samenwerkingsconcept van kennisinstellingen, bedrijven en overheden alsook voor de Stichting Utrecht Sciencepark dezelfde term gebruikt gaat worden wat in voorkomende gevallen waarschijnlijk tot verwarring zal leiden. Waar bijvoorbeeld nu de Universiteit Utrecht eigenaar van de gronden van De Uithof is, zal straks de universiteit eigenaar van de gronden van het Utrecht Science Park zijn. Dat snap je als je het doorhebt.

Hoe het ook zij, 'De Uithof' zal in het spraakgebruik van de Utrechters ongetwijfeld niet snel verdwijnen, zelfs niet door m.i. onnodige pogingen om de historische naam in diskrediet te brengen zoals in sommige uitingen aan de orde is.








No comments:

Post a Comment